Η Ευρωπαϊκή Ένωση «παράγει» περισσότερη φτώχεια από ό,τι συνοχή

Άρθρο του Β. Χατζηλάμπρου με αφορμή την επίσκεψη του Επιτρόπου Γ. Χαν στην Πάτρα και

την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας

Εκατόν είκοσι εκατομμύρια άνθρωποι τελούν υπό την απειλή της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Σαράντα εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε κατάσταση «οξείας υλικής στέρησης», δηλαδή πείνας, εκ των οποίων τα 25,4 εκατομμύρια είναι παιδιά. Τα προαναφερθέντα στοιχεία αφορούν στην Ευρώπη των «27», και καταγράφονται στην έκθεση της Eurostat που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Δεκέμβρη του 2012.

Είναι απορίας άξιο για ποια ακριβώς «μελλοντική πολιτική συνοχής» μιλά ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γιοχάνες Χαν, ο οποίος διάλεξε την Πάτρα και τη Δυτική Ελλάδα για να εγκαινιάσει τη σειρά επισκέψεών του στις δεκατρείς περιφέρειες της χώρας.

Την πολιτική συνοχής των μνημονιακών πολιτικών και των πακέτων λιτότητας στον ευρωπαϊκό Νότο, που έχουν εκτινάξει τα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας; Την πολιτική συνοχής των ειδικών οικονομικών ζωνών, όπου η καταλήστευση και καταστροφή του φυσικού και εθνικού πλούτου «δένει» με το μόνο δίκαιο που ισχύει, αυτό του επενδυτή; Ή μήπως την πολιτική συνοχής που προτάσσει τη διάσωση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με την παροχή δισεκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τους κρατικούς προϋπολογισμούς, όταν μισθοί και συντάξεις συρρικνώνονται ανά την Ευρώπη;

Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός για τους φτωχούς, κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, μειώθηκε από 3,5 δισ. σε 2,5 δισ., ενώ το επισιτιστικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το οποίο εξαρτώνται 19 εκατ. Ευρωπαίοι πολίτες, ολοκληρώνεται το τρέχον έτος, με τη Γερμανία, τη Βρετανία και τις Κάτω Χώρες να υποστηρίζουν τη μεταφορά τής χρηματοδότησής του σε κάθε κράτος-μέλος. Προφανώς, η μείωση της χρηματοδότησης των «μηχανισμών αλληλεγγύης», που δημιουργήθηκαν προκειμένου να αμβλύνουν τις συνέπειες των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντάσσεται στο πλαίσιο της… πολιτικής συνοχής, όταν μάλιστα όλοι οι δείκτες φτώχειας αυξάνονται στην Ευρώπη.

Ο Επίτροπος Γ. Χαν διάλεξε τη δεύτερη φτωχότερη περιφέρεια της Ελλάδας για να μιλήσει για την «οργάνωση της εταιρικής σχέσης για την προετοιμασία της επόμενης προγραμματικής περιόδου», και να μας υποδείξει ποιοι τομείς θα φέρουν… ανάπτυξη και δουλειές.

Πώς όμως εξηγείται το γεγονός ότι η λεγόμενη «συμμετοχή στη φτώχεια» (δηλαδή η εξάπλωσή της) διευρύνθηκε στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κατά τα τελευταία χρόνια, όταν η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων και του ΕΣΠΑ έφτασε μέχρι και το 107%; Οι πανηγυρισμοί απορρόφησης αφορούν σε ένα μοντέλο ανάπτυξης πλούσιων διαχειριστών και φτωχών παραγωγών.

Παράλληλα, η χρηματοδότηση προγραμμάτων απασχόλησης μέσω ΕΣΠΑ, που είναι και ο βασικός προσανατολισμός μετά το 2007, μετατόπισε τη ροή των κονδυλίων από την όποια πραγματική παραγωγή στην ενίσχυση νέων, ευλύγιστων εργασιακών σχέσεων (ΜΚΟ, ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι κ.λπ.), με αποτέλεσμα την κατοχύρωση των τελευταίων και τη σταδιακή διάλυση κάθε συλλογικής εργασιακής συνθήκης.

Το δόγμα των μανδαρίνων της Ευρώπης ότι «η ανταγωνιστικότητα θα φέρει ανάπτυξη», έφερε επιδοτούμενους μισθούς πείνας των 350 ευρώ, εξάπλωσε την απασχόληση έναντι της εργασίας και κατοχύρωσε την ελαστικότητα στην εργασία. Το μόνο που δεν έφερε είναι ανάπτυξη.

Ο προσανατολισμός της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 φαίνεται από τις πρόσφατες αποφάσεις για «κούρεμα» κατά 30% των κονδυλίων του επόμενου ΕΣΠΑ που αφορούν στις φτωχές περιφέρειες, την ίδια στιγμή που δεν κόβεται ούτε ένα ευρώ από το κονδύλι του Ταμείου Συνοχής για τα έργα υποδομών, δηλαδή τους διεθνείς και ντόπιους μεγαλοεργολάβους.

Τα ακριβοπληρωμένα οδικά δίκτυα, τα λιμάνια, η μετατροπή των σκουπιδιών σε επιχείρηση είναι βασικοί τομείς στους οποίους οι Ευρωπαίοι εταίροι βλέπουν ανάπτυξη για την περιφέρεια μας και τη χώρα. Είναι οι τομείς που λένε ότι θα φέρουν… δουλειές. Δουλειές όχι βασισμένες στην παραγωγή και σε ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, αλλά στην ευελιξία, την ανταγωνιστικότητα της πείνας, την υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας, την εκποίηση τους δημόσιου πλούτου. Κι όλα αυτά, με τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων να γίνεται από τα πολιτικά υποκείμενα, στα οποία οι ίδιοι οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί ελέγχου έχουν καταλογίσει διασπάθιση χρήματος και διαφθορά. Τα πολιτικά υποκείμενα που προστατεύουν τον πλούτο της λίστας Lagarde, όπου ένας καταθέτης εμφανίζει λογαριασμό 500 εκατ. ευρώ, όσο δηλαδή ο ετήσιος προϋπολογισμός του επισιτιστικού προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους φτωχούς κατά το τρέχον έτος.

Στην παράγραφο 80-81 του σχεδιασμού της νέας προγραμματικής περιόδου αναφέρεται σαφώς ότι η χρηματοδότηση και των περιφερειών για το 2014-2020 συναρτάται από την εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων. Ο Επίτροπος Χαν και η πολιτική συνοχής που ευαγγελίζεται έχει ακυρωθεί από την ίδια την πραγματικότητα, γιατί αποτελεί συνέχιση της πολιτικής των μνημονίων όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο.